A continuación se da publicidad de las aportaciones recibidas para el III Plan de Gobierno Abierto.

Están ordenadas por orde ascendente de recepción das achegas.

• (25-07-2016) Se recomienda valorar la necesidad y proporcionalidad de exigir que en todas las convocatorias de empleo público se publiquen las retribuciones anuales brutas del puesto a cubrir tanto en plaza de funcionario como de laboral. Esto incrementaría la transparencia del empleo de los recursos públicos, sin coste adicional para la administración. A la vez favorece la competencia y la eficiencia en la asignación de un recurso público tan importante como el personal al señalizar dónde el mismo es más valorado retributivamente. Finalmente, reduce la carga administrativa de los ciudadanos, empleados públicos o interesados en serlo, para conseguir dicha información de significativo interés para optar al puesto convocado.
• (15-09-2016) Mellorar o artigo de transparencia referente aos convenios, para, seguindo as mellores prácticas dA Casa Real e outras institucións, publicar íntegros os convenios na páxina web, en particular os de representación xurídica do sector público ou das empresas públicas.

• Inclusión dun plan de protección para os alertadores (whisthleblower) no ámbito das administracións públicas seguindo as directrices do Ditame 1/2006 sobre a aplicación das normas da UE relativas á protección de datos a programas internos de denuncia de irregularidades nos campos da contabilidade, controis contables internos, asuntos de auditoría, loita contra o suborno, delitos bancarios e financeiros Plan de desclasificación e publicación de segredos oficiais como en Reino Unido, Estados Unidos ou Suecia.

• OPEN GOVERNMENT PARTNERSHIP (OGP) ACHEGAS AO III PLAN DE GOBERNO ABERTO DE ESPAÑA ACHEGAS PUBLICIDADE ACTIVA. O fortalecemento da publicidade activa é necesario para loitar contra a corrupción e satisfacer as prioridades dos cidadáns.
  ​Aos exemplos incluídos no Informe de Avance 2014-2015 (páxina nº 15 –Rexistro mercantil; información sobre o proceso de contratación pública e os cambios posteriores; axendas de traballo e reunións dos cargos públicos-); propoño detallar especificamente os seguintes como prioridades na estratexia de apertura para a súa inclusión no III Plan de Acción de Goberno Aberto de España:

a) Respecto das materias máis sensibles á corrupción (contratación pública, urbanismo, subvencións, emprego público, orzamento e contas, medio ambiente, financiamento de partidos políticos, publicidade institucional, etc.), publicación das actas dos órganos colexiados; os informes (preceptivos ou facultativos) emitidos polos servizos xurídicos, técnicos ou de intervención económica (autorización, xestión e xustificación do gasto público); e os actos e acordos adoptados nos estes expedientes de aprobación, modificación, adxudicación, resolución e reintegro.

b) Listas de espera anonimizadas con códigos numéricos existentes para o acceso aos servizos públicos: sanidade (probas diagnósticas e intervencións cirúrxicas), vivenda (acceso a vivendas de protección social en réxime de aluguer ou compravenda), etc.

c) A convocatoria e adxudicación de prazas en centros escolares públicos e concertados.

d) Publicación no Portal de Transparencia das resolucións xudiciais (sobre todo, sentenzas) que afecten á entidade pública e que teñan un interese xeral por afectar a un colectivo ou conxunto de cidadáns.

e) Publicación no Portal de Transparencia da información que se solicita con máis frecuencia: resolucións de inadmisión, estimación ou desestimación ditadas en relación coas solicitudes de acceso á información solicitadas polos cidadáns.

f) Creación dun Rexistro de Solicitudes de Acceso á Información Pública no que se deberán inscribir as solicitudes que presenten tanto os cidadáns como os interesados no correspondente procedemento administrativo, así como as correspondentes respostas. É necesario para saber se a Administración contesta ou non ás solicitudes, canto tempo tarda en contestar e en que sentido contéstase admitindo, denegación ou estimando as solicitudes.

• ACHEGAS PUBLICIDADE PASIVA.
  A pesar de que a transparencia dos poderes públicos é esencial nun Estado Social e Democrático de Dereito, a nova Lei 19/2013, do 9 de decembro, de Transparencia, Acceso á Información Pública e Bo Goberno (en diante, LTAIP), así como as novas Leis autonómicas e ordenanzas locais que se están aprobado resultan insuficientes polas seguintes razóns, polo que é necesario que o III Plan de Acción de Goberno Aberto inclúa medidas para emendar estas graves carencias:

1) O dereito de acceso á información pública segue sen ser recoñecido como un dereito fundamental. Se non se opta por modificar a Constitución Española para contemplar expresamente o dereito de acceso á información pública como un dereito fundamental autónomo, pódese entender comprendido, ao meu xuízo, no dereito a participar nos asuntos públicos directamente (artigo 23.1) e no dereito á liberdade de expresión e a recibir información (artigo 20.1.a) e d).
O dereito de acceso á información pública é inherente ao dereito fundamental á participación de todos os cidadáns nos asuntos públicos, e non só ampara de forma exclusiva e excluínte aos representantes políticos libremente elixidos.
O Tribunal Europeo de Dereitos Humanos e a Corte Interamericana de Dereitos Humanos consideran que o dereito de acceso á información pública atópase comprendido dentro do dereito fundamental á liberdade de expresión.
La consideración del derecho de acceso a la información pública como un derecho fundamental es muy importante para ponderarse en condiciones de igualdad con el derecho fundamental a la protección de datos de carácter personal. Además, ello significa que podría invocarse directamente ante los Tribunales de Justicia a través de un procedimiento sumario y preferente y, en su caso, posterior recurso de amparo ante el Tribunal Constitucional.
Con ser iso relevante, non o é menos axilizar ao máximo a rapidez dos mecanismos de tutela e garantía para que o seu exercicio sexa real e efectivo. Os instrumentos de protección do dereito son a clave. Por moi fundamental que se declare, se o cidadán carece de medios rápidos e áxiles para obrigar á entidade a que facilite a información solicitada, adiantouse moi pouco.
Resulta sorprendente que, a estas alturas de siglo, en nuestro sistema democrático el derecho de petición sea considerado como un derecho fundamental y, por el contrario, no lo sea el derecho de acceso a la información pública. Las presiones de los grupos nacionalistas para no perder la competencia de aprobar una ley autonómica en materia de transparencia también ha jugado en contra de reconocer el derecho de acceso a la información como un derecho fundamental. Han primado los intereses competenciales de las instituciones autonómicas sobre los derechos de los ciudadanos, que se enfrentan a sistemas de transparencia diferentes según la Comunidad Autónoma.
Se o dereito de acceso á información pública considerouse como un dereito fundamental tívose que regular mediante Lei Orgánica -cuxa competencia é exclusiva do Estado-, como así sucedeu en materia de protección de datos de carácter persoal, onde non existen leis autonómicas. En materia de transparencia e acceso á información pública xa temos 11 leis autonómicas non exactamente coincidentes.

2) Es necesario incluir como prioridad en el III Plan de Acción de Gobierno Abierto la ratificación del Convenio del Consejo de Europa sobre acceso a los documentos públicos de 2009.

3) Os límites ou excepcións ao exercicio do dereito de acceso seguen sendo moi numerosos, amplos e ambiguos. Algunhas leis autonómicas han delimitado algunhas causas de inadmisión como o concepto de reelaboración, información auxiliar ou de apoio e solicitudes abusivas.
A descrición dos límites ou excepcións é demasiado vaga e indeterminada. A xeneralidade dos supostos que poden verse afectados son tan amplos, que o dereito de acceso pode quedar baleiro de contido. Na miña opinión, de pouco serve recoñecer o dereito de acceso á información pública con puntos límites. Resulta difícil pensar nalgunha solicitude que, dun modo ou outro, non poida verse afectada por estas limitacións tan amplas.
Algúns dos criterios interpretativos fixados polo Consello de Transparencia e Bo Goberno foron, na miña opinión, excesivamente restritivos co dereito de acceso á información.

4) Non están suxeitas á Lei estatal de Transparencia as entidades privadas que prestan servizos de interese xeral ou concesionarios de servizos públicos (luz, auga, gas, telefonía, hospitais, residuos, etc.).
Na miña opinión, sen prexuízo da obriga de informar á Administración ou organismo correspondente, ao atoparnos ante a prestación dun servizo público de interese xeral para todos os cidadáns, os concesionarios e as entidades privadas que os prestan -que poden ademais gozar de fondos públicos, vantaxes fiscais ou dereitos especiais- deben quedar suxeitas á Lei estatal de transparencia, cumprindo coas mesmas obrigas de publicidade activa e pasiva que teñen as Administracións públicas con respecto ao servizo público que xestionan.
Por exemplo, en relación coa polémica suscitada en torno ás vantaxes e inconvenientes da xestión pública ou privada da sanidade, non parece razoable que, sendo en todo caso un servizo de titularidade pública, os cidadáns non teñan dereito a acceder á información sobre os gastos dun determinado hospital polo mero feito de que este centro sanitario atópese xestionado por unha entidade privada. Neste caso tampouco estaría suxeito o hospital de xestión privada ao cumprimento das obrigas de información activa recollidas na LTAIP.
O interese xeral do servizo e a titularidade pública do mesmo xustifican o cumprimento das obrigas de información pasiva e activa previstas na lei estatal de transparencia con independencia da natureza privada da entidade que presta ou xestiona o servizo público.

5) O silencio administrativo é negativo, polo que a maioría das solicitudes de información comprometida seguen sen contestarse.
Os prazos de resolución das solicitudes de información deben ser curtos, de maneira que a información facilítese canto antes. O inicio do prazo debe arrincar no momento en que a solicitude se rexistra na Administración, non no órgano competente para resolvela, como así dispón a Lei catalá de transparencia. Pola contra, a existencia de descoordinación administrativa xoga a favor da propia Administración, xa que o prazo de resolución nin sequera iníciase, en claro prexuízo do cidadán. En cambio, se este prazo comeza desde que a solicitude entra na Administración, xa se encargarán os funcionarios de enviarlle rapidamente a solicitude ao órgano competente porque o prazo para resolver xa empezaría a contar. No xustificante de recepción débese indicar a identificación da autoridade ou funcionario responsable da tramitación da solicitude de información.
A Lei estatal de transparencia decidiu recoñecer o silencio negativo con carácter de lexislación básica. A falta de resolución en prazo entenderase como desestimación da solicitude en todas as entidades públicas estatais, autonómicas e locais. O silencio negativo consagra a sistemática e reprochable falta de resposta ás solicitudes de información. As autoridades e empregados públicos non teñen ningún interese en contestar.
O silencio positivo, aínda que non garante a inmediata dispoñibilidade da información, contribuiría polo menos a reducir o xeneralizado incumprimento da obriga de contestar. Se o silencio é positivo, a Administración xa non podería denegar expresamente a solicitude de información por impedir o artigo 43.4.a) da LRJPAC. Só podería declarar lesivo para o interese público e impugnar ante a xurisdición contencioso-administrativa. O cidadán podería interpor un recurso contencioso-administrativo ao abeiro do artigo 29.2 da LRJCA, expondo unha pretensión de condena a facilitar o documento ou a información pedida, coa posibilidade de solicitar como medida cautelar a entrega da mesma.
Se o dereito á información xa se adquiriu por silencio positivo, a medida cautelar de execución dun acto firme e de entrega inmediata é moito máis fácil de adoptar, salvo que concorra algunha manifesta prohibición ou excepción ao dereito de acceso que puidese apreciar o Xulgado ou Tribunal.
Pola contra, algunhas leis autonómicas han optado polo silencio positivo (Cataluña, Comunidade Valenciana, Aragón e Navarra). O conflito xurídico está servido. A nova LTAIP aplícase de forma supletoria en todas as materias que teñan unha normativa específica reguladora do dereito de acceso á información -urbanismo, medio ambiente, servizos sociais, sanidade, educación, etc.); polo que esta dispersión normativa afecta negativamente ao dereito de acceso á información pública.

6) Los órganos de control creados carecen de medios para obligar a la Administración a entregar la información y se tarda demasiado tiempo en acceder a la misma.
En España, existe unha entidade encargada de resolver as reclamacións en vía administrativa -o Consello de Transparencia e Bo Goberno para o ámbito da Administración Xeral do Estado e os múltiples Consellos Autonómicos que xa están a funcionar en Murcia, Valencia, Cataluña, etc., ou Comisionado de Transparencia en Canarias-, cuxa falta de resolución expresa débese entender como desestimatoria da reclamación.
Estes órganos de control xa empezaron a funcionar e os principais problemas que se detectaron son os seguintes:
- A falta de medios de execución forzosa para lograr que a Administración afectada cumpra de forma real e efectiva as resolucións estimatorias da reclamación presentada polos cidadáns e facilite a información solicitada. O órgano de control dá a razón ao cidadán e este non recorre a resolución. Pasados uns meses, o cidadán comproba que a Administración non cumpre esta resolución, e o órgano de control atópase con que non pode sancionar á Administración nin executar forzosamente a súa resolución mediante multas coercitivas para que a Administración entregue a información ao cidadán.
- O tempo transcorrido desde que a solicitude de acceso á información preséntase polo cidadán e a Administración contéstaa (un mes ampliable por outro mes), máis o tempo que pasa para obter unha resolución do órgano de control (unha media de tres meses), provoca unha espera media duns 6 meses para acceder á información. En moitos casos, o interese ou utilidade da información xa desapareceu. Se encima a Administración non cumpre voluntariamente a resolución do órgano de control, o cidadán queda sen poder acceder á información.

7) O incumprimento das leis de transparencia non ten ningunha consecuencia sancionadora real e efectiva. A competencia para iniciar e resolver o procedemento administrativo para sancionar as infraccións cometidas polos incumprimentos da lei estatal de transparencia en materia de publicidade activa e pasiva atribúese á propia Administración responsable do seu incumprimento, polo que non se aplican estas infraccións. A competencia para iniciar e resolver os procedementos sancionadores debería atribuírse ao Consello de Transparencia e Bo Goberno e ás institucións análogas autonómicas.

8) A nova Lei 39/2015, do 1 de outubro, do Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas, que entrará en vigor en outubro de 2016, contén unha definición de expediente administrativo que, ao meu xuízo, é inconstitucional.
Se a Administración elimina do expediente administrativo información auxiliar ou de apoio, que, aínda que contida en aplicacións, notas ou resumos, pode ser importante, así como as comunicacións e informes internos ou entre órganos ou entidades administrativas e os xuízos de valor emitidos polas Administracións Públicas, que tamén pode arroxar luz ou servir para despexar a arbitrariedade da Administración, parece obvio que se dificulta máis aló do razoable os seguintes dereitos:
a) O dereito constitucional de defensa dos interesados nos procedementos administrativos.
b) O posterior control da Administración por parte dos Tribunais de Xustiza.
c) A esixencia de responsabilidade ás autoridades e funcionarios públicos.
d) O dereito de acceso á información pública por parte dos cidadáns.
Á vez que se aproba unha Lei estatal de Transparencia e numerosas autonómicas, promúlgase unha Lei de Procedemento Administrativo que permite eliminar ou subtraer documentos do expediente. Sorprendentemente, o expediente administrativo é agora máis opaco que con anterioridade ás estas leis. Avanzamos ou retrocedemos?

9) Por último, e na miña opinión, o máis fundamental, é que segue sen adoptarse medidas para mellorar a protección xurisdicional do dereito de acceso á información.
Na páxina nº 38 do Informe de Avance 2014-2015 redactado polo Mecanismo de Revisión Independente (MRI) da Open Government Partnership (OGP), exponse como exemplo de compromiso forte coa rendición de contas: “A mellora do acceso á xustiza, facendo que os mecanismos de xustiza sexan máis baratos, rápidos ou fáciles de usar”.
Pues bien, en España, en la actualidad, y a pesar de contar con una Ley estatal de transparencia y 11 autonómicas, cuando no se facilita la información solicitada por el ciudadano o se incumplen las obligaciones de publicidad activa en la página web, la vía judicial es inasumible en términos de costes económicos y temporales: se tarda una media de 2 años para obtener una sentencia firme que condene a la Administración a dar la información; hay que pagar tasas judiciales (las personas jurídicas), los honorarios de abogado y procurador y asumir el riesgo de una posible condena en costas si se pierde el pleito. Son muy pocos los ciudadanos que acuden a los Tribunales de Justicia.
É difícil ser optimista cando se aproba unha nova norma e non se atribúen as armas necesarias para asegurar a súa aplicación e evitar o seu incumprimento. As 11 leis autonómicas sobre transparencia nada contemplaron neste sentido porque a competencia é exclusiva do Estado.
A xurisdición contencioso-administrativa, tal e como está configurada na actualidade, non cumpre coas esixencias impostas polo Convenio do Consello de Europa sobre o acceso aos documentos públicos de 2009 – aínda non ratificado por España-, no sentido de asegurar ao cidadán a existencia dun procedemento de apelación rápido e económico fronte á negativa a facilitar información por parte dunha entidade pública.
Na miña opinión, o dereito de acceso á información pública, como dereito fundamental que considero que é, debería tutelarse por un procedemento especial, sumario e oral.
En calquera caso, o necesario é configurar un novo procedemento para protexer o dereito de acceso á información pública de forma rápida e eficaz. Como proposta de futuro, o procedemento podería iniciarse mediante unha simple solicitude, para a que poden empregarse impresos ou formularios, dirixida ao Xulgado do Contencioso-Administrativo onde teña a súa sede o órgano ou entidade pública a quen se solicitou a información, sen necesidade de intervención de procurador e avogado, sen pagar taxas xudiciais, e sen imposición de costas salvo que se aprecie temeridade ou mala fe.
A esta solicitude deberíase acompañar unha copia da solicitude de información solicitada ou unha descrición da obriga de información activa que está a ser incumprida. Se a entidade pública non comparece ou non se opón, o Xulgado ordenaría a entrega inmediata da información ao solicitante ou a publicación activa na páxina web da información omitida, salvo que se desprenda a existencia dalgunha limitación legal que o impida. Se a entidade pública comparece e opón á solicitude, o asunto resolveríase definitivamente mediante o procedemento abreviado.

• Resulta necesario incorporar como obxectivo ao Plan de Goberno Aberto (no marco da estratexia de open data, pero tamén desde unha óptica de transparencia) a apertura máis plena posible dos datos do Rexistro mercantil e do Catastro.

• Sería positivo completar o obxectivo incluído no II Plan respecto do acceso aos arquivos históricos cun novo obxectivo relativo aos arquivos intermedios e centrais das Administracións Públicas españolas, orientado á súa dixitalización e a garantir a posta a disposición da cidadanía dos estes arquivos, da maneira máis fácil e completa posible (incluíndo a vía telemática), tanto a través do exercicio do dereito de acceso como a través da publicidade activa. Do mesmo xeito, a información sobre os orzamentos públicos e a súa execución deberían publicarse en formatos abertos e reutilizables, que permitan a súa análise automatizada de acordo con os estándares máis avanzados en materia de open data.

• Simplificando lo que se puede entender por gobierno abierto, podemos convenir que se trata de ofrecer datos a la ciudadanía para que esta, a través de ellos, pueda desarrollar determinadas aptitudes y actitudes encaminadas a fortalecer los mecanismos de decisión y control y en suma, desarrollar una democracia de mayor calidad. Se trata por tanto de una visión "datocéntrica", donde a través del mismo se puede tener conocimiento, por poner algunos ejemplos, de la situación de un determinado sector (análisis ex-ante), de las consecuencias de una determinada normativa (análisis ex-post) o de la publicación de determinados datos de actividad para que a partir de los mismos se puedan crear determinados servicios (sector infomediario).
  As AAPP deben ter moi presente que unha cidadanía cada vez máis informada e activa tende a comparar os cada vez máis ubicuos e omniscientes servizos do sector privado cos que esta ofrece. Nos últimos tempos, a transformación dixital de todos os sectores produtivos produciu un proceso innovador en organizacións privadas, onde o motor do cambio é a perspectiva do cliente e establézanse procesos guiados polos usuarios, onde a integración dos datos dos mesmos deron pé á autodefinición e ao autoservizo dixital.
  Para reverter esta situación, as AAPP deben incorporar os ensinos que o sector privado ha demostrado útiles, e conjuntándolas coa procura do interese xeral, reverter a situación, construíndo unha administración do sXXI, onde o cidadán e as empresas teñan a posibilidade de contar coa información necesaria que facilite a consecución dos seus obxectivos. Trátase de construír unhas AAPP que, centrada no manexo do dato, simplifique as xestións administrativas e proporcione os servizos para que a rendición de contas, a auditoría do funcionamento dos servizos públicos, a análise ex-ante e ex-post da normativa e a transparencia non só lexitime a actividade do sector público, se non que fortaleza a sociedade civil no obxectivo de construír unha sociedade máis xusta. Por todo iso, a AGE debe orientar a súa actividade cara ao manexo dos datos, rompendo as actuais barreiras onde estes están limitado a cada procedemento. É necesario dispor dunha visión transversal dos datos, Cun dato interoperable, distinto da actual concepción de aplicacións interoperable, poderanse crear servizos cunha visión global da información, cuestión ata agora imposible, xa que residen en silos incomunicados. O deseño dos mesmos debería estar baixo a competencia dun único responsable global para toda a AGE, que ademais tería a competencia necesaria para acometer as reformas normativas necesarias.
  É suma, a explosión do uso do big data dentro das organizacións, que se basea en colleitar toda a información da que a organización é propietaria ou ten acceso co fin de ter unha visión holística da súa actividade e, sobre todo, un coñecemento profundo dos seus interlocutores (no ámbito privado, os clientes), provocou a aparición de novos roles dentro das mesmas. Independentemente de como se denomine ese rol (usualmente, CDO -Chief Data Offier-), tanto as empresas privadas como algunhas AAPP (sobre todo dentro do ámbito de influencia anglosaxón) asígnanlle a responsabilidade non xa da propiedade do dato, se non de desenvolver servizos a partir do mesmo.
  É por iso, que se antolla crucial a creación da esta figura, polo menos dentro da AGE; figura independente respecto das actuais estruturas dedicadas ao TIC e que teña como principal cometido a explotación do valor do dato desde unha visión orientada ao cidadán e a empresa.

• Sobre o proceso de elaboración do III Plan de Goberno Aberto:
  • Aunque el proceso ha tenido una leve mejoría respecto a la elaboración del II Plan de Acción (por ejemplo, se ha creado una sección específica dentro del Portal de Transparencia donde se comparten los documentos relevantes, el calendario, y se establece que se publicarán las sugerencias recibidas), en Civio creemos que estamos lejos de cumplir con el objetivo establecido por la OGP para la creación de los planes de acción: un proceso donde el Gobierno cree espacios de con distintos actores (no sólo sociedad civil, también partidos políticos, sector privado, otros niveles de gobierno, etc.) y donde de manera conjunta se establezcan y acuerden objetivos y prioridades para el país en materia de gobierno abierto, de manera que se cree una política pública de carácter transversal y permanente.
    Creemos que el mecanismo actual establecido por el que se piden “sugerencias” a través de un formulario al que apenas se le ha dado publicidad (al que además no se pueden adjuntar documentos) no cumple con los mecanismos establecidos por el OGP para la creación del plan, que hacen mucho énfasis en el proceso de co-creación de los planes (1). Asímismo, el “Grupo de Trabajo de Gobierno Abierto” está constituido exclusivamente por actores gubernamentales de la Administración General del Estado. Esta falta de participación de actores externos al Gobierno o de otros niveles de la administración ya era una las observaciones del “Informe de Avance del Mecanismo de Revisión Independiente (MRI) del II Plan de Acción 2014-2015” y no ha sido tomado en cuenta para la elaboración de este tercer plan, lo que consideramos una falta grave.
    Se estes espazos de consulta e participación activa non se crearon para a fase de elaboración do plan, esperamos que se formen para o seguimento e monitoreo da implementación do III Plan, outra das esixencias da OGP e das recomendacións do MRI ao II Plan de Acción 2014-2015.
  • No documento compartido polo Consello de Transparencia “Preparación do III Plan de Goberno Aberto“ onde se explica o proceso a seguir cos ministerios para a preparación do plan, establécese que se realiza unha “Recompilación de iniciativas en liña con principios de Goberno Aberto” (2). Isto explica a falta dun Plan de Goberno Aberto con obxectivos estratéxicos e encamiñados a cumprir cos obxectivos finais do OGP. En Civio, xa recomendamos ao Goberno “que profunde en que implica o concepto de Goberno Aberto e consulte aos numerosos expertos con experiencia na materia para poder aplicar efectivamente en políticas públicas”. Por iso, seguimos esixindo, que a elaboración do plan non consista nunha mera “recompilación de iniciativas”, como xa observamos ao II Plan de Acción, se non nun exercicio estratéxico, aberto, e con vontade política, que realmente permita a consecución dos obxectivos da Alianza para o Goberno Aberto.
    Referencias: (1) http://www.opengovpartnership.org/how-it-works/civil-society-compromiso/preparing-national-action-plan
    (2) http://transparencia.gob.es/transparencia/dam/jcr:1efac173-6dc4-4a3a-bf2a-58848cbb30b0/2016_Xullo_Preparaci%C3%B3n_III_GA_vpdf.pdf
• Sobre os compromisos a incluír no III Plan de Goberno Aberto:
  Desde Civio cremos que hai áreas estratéxicas de especial interese para os cidadáns que deberían formar parte dos compromisos do III Plan de Goberno Aberto. Moitas destas áreas (apertura do Rexistro mercantil, apertura da información relacionada coa contratación pública, e a apertura das axendas de traballo e reunións de cargos públicos) están tamén recollidas no Informe de Avance do MRI do II Plan de Acción como medidas que deberían ser prioritarias na estratexia de apertura de información do Goberno de España. Especificamente, desde Civio solicitamos que se inclúan no III Plan de Acción de Goberno Aberto, os seguintes compromisos:

1. Reforma da Lei de Transparencia que decrete o dereito de acceso como un dereito fundamental e elimine as barreiras actuais A Lei de Transparencia en vigor inclúe excepcións moi amplas e non recoñece o dereito de acceso á información como un dereito fundamental, polo que outras normativas de rango maior poidan pasar por encima. Se a norma é pouco valente, a súa aplicación está a ser aínda máis restritiva. O proceso para solicitar información é complexo e require de identificación electrónica. O borrador de regulamento que prepara o Goberno, en lugar de aclarar conceptos que resultaban vagos (como os tempos de resposta), déixaos no aire e limita aínda máis o dereito, como tamén criticou o Consello de Transparencia. A nosa proposta:
• Reforma da Lei de Transparencia para declarar o acceso á información como un dereito fundamental e a eliminación de excepcións vagas e pouco xustificadas, como “os intereses económicos e comerciais”.
• Aprobación dun regulamento de desenvolvemento da lei que acoute conceptos vagos, que estableza un prazo máximo de 10 días para que a solicitude chegue ao organismo competente e que non esixa identificación electrónica.

2. Publicación aberta e completa do rexistro mercantil A publicación de parte da información contida nos rexistros mercantís do Estado, que lexitima os contratos e os actos rexistrados por empresas e empresarios, é imprescindible para previr delitos de branqueo e exención fiscal e entorpece a aparición de complexas tramas societarias. Ademais, o coñecemento público sobre as sociedades, os seus cargos e os seus propietarios permite ao cidadán esixir rendición de contas ante posibles conflitos de intereses. Os datos que recolle o rexistro mercantil foron tratados e xestionados por funcionarios públicos, pagados cos impostos dos cidadáns. Actualmente, O Rexistro mercantil Central, institución oficial de publicidade que aglutina os datos contidos nos rexistros provinciais, non permite o acceso gratuíto á información que contén. O Boletín Oficial do Rexistro mercantil (BORME) publica, na súa sección primeira, actos como a constitución de novas empresas, nomeamentos e cesamentos de administradores, pero a edición electrónica do BORME, limitado pola súa disposición por días, non permite a procura de contido neste apartado. Ademais, os contidos dispoñibles na web só abarcan desde 2009 ata a actualidade. A falta dun acceso fácil a estes datos, xunto aos aranceis aplicados para a obtención e consulta de documentos dos rexistros mercantís, provocou que empresas privadas -que si dispoñen de datos anteriores a 2009- fagan negocio con datos de carácter público que están vetados para o cidadán que non paga os seus servizos. O Rexistro Público Concursal, xestionado polo Colexio de Rexistradores, xa permite consultar edictos concursais, publicidade rexistral e acordos extraxudiciais ligados a un debedor determinado. A nosa proposta:
• Reforma da páxina web do BORME que permita consultar, de forma gratuíta, en liña e incluíndo un buscador por compañía, a información básica de empresas e sociedades contida en rexístroos mercantís, así como a súa procura: razón social, dirección, sector de actividade, nomes anteriores da empresa, propietarios, altas e baixas de directivos e administradores, estado, data de entrega de contas e historial de presentación de documentos, así como os documentos asociados.
• Toda esa información debe estar dispoñible, ademais, para descarga, a través de formatos abertos e reutilizables.

3. Creación de un organismo de control de la contratación pública La CNMC alerta de que la falta de presión competencial que supone el uso de procesos no abiertos en las adjudicaciones públicas puede originar desviaciones medias, al alza, del 35% del presupuesto de la contratación pública. En España, a nivel agregado, esto podría implicar hasta un 4,6% del PIB anual, aproximadamente 47.500 millones de euros/año. El Tribunal de Cuentas, en su informe de 2012, asegura que las irregularidades más comunes son: troceos de contratos para adjudicarlos vía contrato menor; uso sin justificar del procedimiento de urgencia y de las excepciones de publicación; irregularidades en los criterios de selección de adjudicatario; una deficiente motivación de la adjudicación; y falta de justificación de las modificaciones de contratos. No existe un organismo encargado de realizar una vigilancia específica de la contratación pública de forma constante, como ha criticado la propia CNMC, que se ha postulado para asumir esa tarea. Los informes del Tribunal de Cuentas son parciales y llegan muy tarde. Nuestra propuesta:
• Creación dun organismo de control, especializado, dentro do CNMC, que analice de forma global e metódica os contratos públicos. Este organismo deberá contar cunha caixa de correos cidadá que permita emprender investigacións tras a denuncia de calquera persoa, non só os participantes no proceso de adxudicación.
• Creación de una figura de control ciudadano en las mesas de adjudicación de contratos de regulación armonizada, como se ha planteado en otros países. Serán invitados miembros de entidades sociales o ciudadanos individuales, que podrán observar todo el proceso y presentar denuncia al organismo de control si lo consideran necesario.

4. Publicación de axendas de todos os altos cargos e deputados/senadores e creación dun rexistro do lobby Para poder esixir rendición de contas aos nosos representantes é importante coñecer con quen se reúne e a que acordos chegan e saber se, á hora de aprobar unha norma, o interese común prevalece sobre intereses de terceiros. O lobby non está regulado en España. A Lei de Transparencia aprobada en decembro de 2013 non incluíu este apartado e, aínda que en varias ocasións prometeuse a creación dun rexistro de grupos de interese no Congreso, nunca se levou a cabo. Algúns partidos políticos, algúns dos seus líderes e algunhas entidades decidiron, de forma illada, publicar as súas axendas. Iso si, o nivel de detalle varía moito duns a outros. A nosa proposta:
• Publicación das axendas de traballo completas de altos cargos (poder executivo) e deputados ou senadores (poder lexislativo). A axenda debe incluír todas as reunións profesionais a excepción daquelas que teñan que ver con asuntos vinculados á seguridade nacional ou poña en perigo a vida e a seguridade das persoas implicadas. Informarase do/os interlocutores, o motivo da reunión, os documentos tratados (xa sexa en persoa ou enviados por outro medio) e o impacto deses documentos na normativa final.
• Creación dun rexistro de grupos de interese que inclúa a todas as persoas -sen excepción- que, en representación propia ou de terceiros, reúnanse con representantes políticos para tentar influenciar na tramitación dunha norma ou negocien prezos ou outro tipo de colaboracións con eles. Deberá incluír nome, entidade á que pertence, entidade á que representa, ámbitos de interese e reunións ás que asistiu.

5. Publicación da pegada lexislativa completa Se as axendas de traballo son importantes, aínda o é máis o impacto que teñen os documentos e as reunións na tramitación e aprobación de leis, decretos e normas. A Lei de Transparencia exclúe os documentos de traballo e borradores da norma. Para un cidadán é case imposible facer seguimento do proceso de aprobación dunha lei e, moito menos, saber que actores e documentos participaron nese trámite. A nosa proposta:
• Publicación, xunto a cada lei (no apartado de ‘análise’ do BOE), decreto-lei e decreto aprobado, dun informe de pegada lexislativa que inclúa actores e documentos e como afectaron ao texto final.

6. Publicación da execución orzamentaria ao mesmo nivel de desagregación que os PGE Mentres que a aprobación e publicación dos Orzamentos Xerais do Estado (PGE) é un acontecemento público anual, o que de verdade se gasta, a execución orzamentaria, pasa case desapercibida. Se non coñecemos o detalle dos posibles desvíos e o custo final, non podemos controlar o gasto do diñeiro público de forma efectiva. O Ministerio de Facenda e Administracións Públicas publica, de forma mensual, a execución orzamentaria, pero o fai cun nivel de detalle moi inferior á desagregación que ofrecen os orzamentos. A nosa proposta:
• Publicación da execución orzamentaria en formatos reutilizables ao mesmo nivel de detalle e coa mesma estrutura que os PGE.
• Creación dunha capa de control sobre a execución orzamentaria, por exemplo vía comisión parlamentaria pública, de forma trimestral, para informar as razóns dos desvíos.

7. Publicación das motivacións e denegacións de indultos de forma argumentada Os indultos usáronse de forma masiva nos últimos anos: concedéronse máis de 10.000, aínda que en teoría trátese dunha medida excepcional. O indulto está regulado por unha lei de 1870 que por entón se denominou “provisional” pero que chegou, case sen retoques, ata os nosos días. O Tribunal Supremo tombou en 2013 un indulto porque o Goberno non argumentou a decisión. A resposta do Executivo á sentenza non corrixiu esa opacidade na decisión, senón que engadiu unha coletilla xenérica a cada decreto de indulto que non achega información algunha. A nosa proposta:
• Publicación de todas as denegacións de indultos e dos argumentos nos que se apoia o Goberno para conceder ou non cada medida de graza. Isto é, pedimos que se cumpra a sentenza do Tribunal Supremo.

8. Publicación das denegacións de compatibilidade dos altos cargos e as razóns do si ou o non O portal de transparencia do Goberno publica as aprobacións de compatibilidade, pero non as razóns que levan a tomar esa decisión e tampouco as denegacións. En xeral, non sabemos apenas nada sobre o traballo da Oficina de Conflito de Intereses, o que impide esixir rendición de contas nin exercer vixilancia cidadá sobre o seu traballo. Sen esa información é imposible saber se a Lei de conflitos de intereses, que esixe un período de arrefriado de dous anos, entre outras cousas, cúmprese. A sanción que impón a lei a quen se negue a presentar a declaración de bens ou actividades ou omita de forma deliberada datos e documentos supón, simplemente, a publicación no BOE da propia sanción. A nosa proposta:
• Publicación non só das aprobacións de compatibilidade, senón tamén as denegacións e as razóns da decisión, así como un informe anual que explique o traballo realizado pola Oficina de Conflitos de intereses.

9. Publicación da repartición por cabeceiras da publicidade institucional Na maioría de contratos de publicidade institucional, a administración pública adxudica o orzamento total a unha central de medios, que é a encargada de realizar a repartición baixo as indicacións do organismo. Como se reparte é, excepto nalgunhas excepcións, confidencial. Esta opacidade non nos/nos permite saber se se seguiron criterios de eficiencia ou primaron outros intereses. No seu último informe, o Tribunal de Contas criticou a falta de planificación e control da publicidade institucional, e en moitos casos, a lei que regula a publicidade institucional, simplemente, non se cumpre. A nosa proposta:
• Publicación da repartición de cada campaña de publicidade institucional por cabeceiras, así como os criterios que se tiveron en conta á hora de establecer a distribución final dos anuncios.
• Creación dun mecanismo de control parlamentario que vixíe o cumprimento da lei e de que a distribución se rexa por criterios de eficiencia na repartición dos anuncios por cabeceiras.

10. Publicidade detallada dos acordos entre a administración e as farmacéuticas sobre prezos A transparencia nas relacións entre a administración e a industria farmacéutica é un dos factores que inciden na estabilidade e a predictibilidad futuras dos prezos dos medicamentos. Ademais, esa transparencia axuda a vixiar que os prezos estean sempre dentro de límites alcanzables e que o acceso a eles a través do sistema público prodúzase baixo o coñecemento cidadán, especialmente cando xorden novos fármacos ou ante unha crise sanitaria. A Asemblea do Consello de Europa aprobou unha resolución (1) na que pide aos membros da UE que obriguen aos laboratorios a revelar vínculos e intereses, absoluta transparencia en reunións e conflitos de interese, e que as farmacéuticas teñan que dar a coñecer os custos reais de I+D. A nosa proposta:
• Propomos que o Ministerio de Sanidade habilite unha fonte pública de información en formato web que proporcione información consolidada e detallada dos medicamentos adquiridos, as cantidades exactas, período e ámbito xeográfico de distribución, os provedores, os prezos, a duración dos contratos e os acordos de distribución ou compra coas comunidades autónomas.
• Esta fonte deberá incluír de forma consolidada os datos das comunidades autónomas, xa que teñen as competencias transferidas. Existen precedentes como a Base de Datos Nacional de Incendios Forestais EGIF, na que o MAGRAMA centraliza as bases de datos autonómicas para a súa publicación anual.
• Vinculado coa publicidade das axendas, pedimos a publicación das negociacións entre as administracións públicas e as farmacéuticas, así como o detalle dos custos de I+D que se usan como argumento nas negociacións. Esta premisa xa se leva a cabo no Departamento de Saúde en Reino Unido, onde as reunións nas que se discute o prezo dos medicamentos son de coñecemento público (2).

11. Publicación desagregada dos orzamentos e gastos de prevención e extinción de incendios A maioría de administracións públicas non publica de forma desagregada cal é o gasto en prevención e extinción, así como a súa evolución. Durante os últimos anos denunciáronse de forma recorrente os recortes en extinción e prevención, pero non existen datos públicos completos que permitan valorar cal foi a evolución do gasto. Só Andalucía, Asturias, Estremadura, Murcia e os ministerios de Presidencia e de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente responderon a solicitudes de información sobre este punto. Isto é, 13 comunidades autónomas incumpren a Lei 27/2006 pola que se regulan os dereitos de acceso á información ambiental. A nosa proposta:
• Publicación de forma desagregada dos orzamentos e a execución do gasto en prevención e incendios forestais, así como a súa evolución, tanto por cada comunidade autónoma como de forma conxunta por parte do Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente.

Referencias:

(1) http://assembly.coe.int/nw/xml/xref/xref-XML2HTML-en.asp?fileid=22154〈=en

(2) https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/363009/ministerial_gifts_hospitality_travel_and_external_meetings_jan_to_march_2014.pdf Máis información: OGP 2012: Comentarios sobre Plan de Acción de España http://www.civio.es/2012/04/ogp-2012-comentarios-sobre-plan-de-accion-de-espana/ Recomendacións de Civio a Presidencia para o II Plan de Acción de España en Goberno Aberto http://www.civio.es/2014/05/recomendaciones-de-civio-a-presidencia-para-o-ii-plan-de-accion-de-espana-en-goberno-aberto

• (05-09-2016) Do mesmo xeito que as actividades económicas están codificadas e cada unha ten o seu propio epígrafe; e co de poder coñecer que organismo ou que persoa ten asignada unha competencia pública na Administración Xeral do Estado, sería conveniente CODIFICAR cada unha dAs COMPETENCIAS NA ADMINISTRACIÓN DO ESTADO, desde o ámbito local ata mesmo o ámbito europeo. O código estaría formado por varias cifras e/ou letras en que por exemplo, as dúas primeira indicarían o país da Unión Europea, A seguinte se é unha competencia nacional, autonómica, provincial ou local. As seguintes... e así sucesivamente.
• (08-09-2016) Co fin de que calquera persoa dependendo da súa capacidade económica e para que os ingresos para cubrir os gastos da Administración Pública sexan os máis axustados posibles, a Axencia Tributaria debería ter un baremo, por exemplo de cinco tramos, segundo os ingresos e recursos do "suxeito pasivo". E con este baremo cuantificar o importe das taxas que necesitan aboar para que a Administración permítache o trámite que necesites. Por exemplo que a taxa de matriculación, de 95,80, tivese cinco baremos para que segundo a capacidade económica do suxeito puidese variar desde 0 a 200 euros, por exemplo.

• Publicación do Plan de Goberno da lexislatura, detallando as diferentes medidas planificadas e o seu grao de execución. Este Plan debería estar dispoñible na páxina web do Goberno de España (lamoncloa.gob.es).

• 1. INTRODUCIÓN A democracia participativa non debería verse como unha ameaza para o noso sistema democrático representativo senón como unha evolución que o complementa e enriquéceo. Existen diversos mecanismos de participación previstos no ordenamento xurídico, pero a súa existencia non é garantía dunha participación real e efectiva. Por iso son necesarias medidas para facilitar e estimular a participación dos cidadáns nos asuntos públicos que lles concirnen a todos os niveis de goberno - estatal, autonómico e local. Estas medidas poden ser normativas ou culturais. As medidas normativas terían o propósito de desenvolver os dereitos constitucionais relativos á participación cidadá e adaptalos á actual conxuntura social e tecnolóxica. Mentres que as culturais estarían relacionadas con ámbitos transversais a estes dereitos - como a educación ou a información - que son necesarios para evolucionar cara a unha sociedade máis cohesionada, activa e concienciada.

2. MEDIDAS NORMATIVAS O artigo 23 da Constitución Española (CE) sinala dúas modalidades para o exercicio da participación cidadá: directa ou a través de representantes elixidos libremente en eleccións periódicas por sufraxio universal. O artigo 6 da CE outorga un papel protagónico aos partidos políticos ao identificalos como o "instrumento fundamental para a participación política". Con todo os mecanismos de democracia directa - dereito de pedimento (art. 29), referendo (art. 92) e ILP (art. 87) - son limitados e a súa regulación é deficiente (Expósito, 2013). Neste contexto, algunhas comunidades autónomas están a desenvolver normativas específicas para regular a participación cidadá e asegurar así unha repartición máis equilibrada no exercicio das dúas modalidades do dereito de participación recollidas polo artigo 23 da CE. É o caso de comunidades autónomas como Canarias, Andalucía, Estremadura ou a Comunidade Valenciana. No contexto internacional tamén existen exemplos como o da Lei 20.500 en Chile ou o Congressional Hearings (audiencias) do Congreso dos EEUU que se realizan desde 1946.
En España, destaca a Proposición de reforma do Regulamento do Congreso dos Deputados para a creación da Comisión de Pedimentos e Participación Cidadá, que foi promovida en 2012 polo deputado socialista Pablo Martín Peré e rexeitada polo Grupo Parlamentario Popular. Na súa argumentación, o deputado popular Ignacio Astarloa Huarte-Mendicoa alegou defectos de contido e de forma. Entre os defectos de contido comentou o innecesario dunha medida que xa estaba contemplada no artigo 44 punto 2º do Regulamento do Congreso no que se regulan as comparecencias ante unha Comisión. Con todo este é un mecanismo de participación consultiva e non activa. Tamén se fixo referencia ao paquete de medidas de rexeneración democrática que entón preparaba o Goberno e que hoxe podemos concluír que desaproveitou a oportunidade de restablecer o papel dos partidos políticos como instrumento para a participación política, ao non incorporar medidas de calado na reforma da Lei 6/2002 de Partidos Políticos. En canto aos defectos de forma, expúxose a necesidade de constituír un relatorio para a análise desta necesidade. E é nesta liña que se expón aquí a posibilidade de crear unha subcomisión para a proposición de medidas de estímulo da participación cidadá. Ademais, proponse tamén a presentación dunha PNL de promoción de redes sociais para facilitar a participación cidadá. 2.1. Subcomisión para a proposición de medidas de estímulo da participación cidadá Nesta subcomisión analizaríanse, entre outras, as reflexións recollidas no noveno Caderno do Congreso dos Deputados (Rubio Núñez, 2014), e revisaríase o dereito comparado europeo en materia de participación cidadá, as distintas regulacións autonómicas, e as medidas para a modernización do goberno local recollidas na Lei 57/2003, co obxectivo de elevar unha proposta para harmonizar toda esta normativa nunha lei de ámbito estatal. 2.2. PNL de promoción de redes sociais para facilitar a participación cidadá Entre os compromisos de mellora dos servizos públicos adquiridos polo Goberno a través da OGP, figura o propósito de promocionar as redes sociais para facilitar a participación cidadá. No II Plan de Acción para os anos 2014 ao 2016, só dous dos dez compromisos teñen que ver coa participación cidadá e ningún aborda este tema desde unha perspectiva transversal, senón que simplemente exponse o uso de redes sociais non verticais para a relación dos cidadáns co Consello español de drogodependencias e para a definición dos obxectivos dos Plans Nacionais de Salvamento Marítimo. Estas dúas medidas son insuficientes e non están en liña cos avances dos países da nosa contorna en materia de participación cidadá. Ademais non responden as recomendacións do Libro Branco da Gobernación Europea que propoñen reforzar a interacción entre a sociedade civil e os organismos rexionais e locais. Os mecanismos de participación cidadá pódense clasificar en tres niveis atendendo ao grao de participación dos cidadáns (Ganuza Fernández): Mecanismos informativos (oficinas de atención ao cidadán e webs institucionais), mecanismos consultivos (enquisas, referendos, consellos consultivos, comparecencias, etc.) e mecanismos de participación activa (foros deliberativos dixitais, orzamentos participativos, xurados cidadáns, etc.). Tamén se poden clasificar en función do número de cidadáns involucrados como: Mecanismos participativos de base asociativa, mixta ou individual. Proponse:

• Establecer un diálogo continuo con la sociedad a través de mecanismos de participación activa, como redes sociales verticales o foros deliberativos digitales, que involucren a representantes de la Administración General del Estado.

• Desenvolver medidas para fomentar a utilización dos estes mecanismos de participación activa tamén entre representantes electos das institucións lexislativas, e na administración autonómica e local.

3. MEDIDAS CULTURAIS A teoría neo-institucional do premio nobel de economía Ronald Coase, fai fincapé no elevado custo e baixa eficiencia dos sistemas altamente regulados. Neste sentido, as medidas regulatorias que pretenden incentivar determinadas actitudes na sociedade poden resultar moito menos eficaces que aquelas medidas que se toman desde un plano puramente cultural, xa sexa mediante a educación ou a través de actitudes ejemplarizantes. O caso da participación cidadá é un claro exemplo deste fenómeno. Naqueles países nos que existe unha cultura forte de participación cidadá, bastou con pór os medios tecnolóxicos a disposición dos electores para que estes empecen a ser utilizados. É o caso de Suíza, onde unha web creada por cidadáns (politnetz.ch) foi adoptada polo Lexislativo como web oficial de participación tras o éxito do seu lanzamento. Tamén ocorre en países de América Latina como Brasil, onde os esforzos dos Gobernos céntranse agora en mellorar a eficiencia dos sistemas deliberativos a través de internet. En España, en cambio, non temos unha cultura de participación democrática nos asuntos públicos. Por iso, ademais das medidas normativas que posibiliten o exercicio efectivo deste dereito, é necesario adoptar medidas de estímulo da participación a través da educación, a formación e a información:

• Creación dunha Asociación Parlamentaria de Transparencia e Participación Cidadá na que estean representados todos os grupos parlamentarios do Congreso dos Deputados. A misión desta Asociación será a de dar difusión e apoio ás organizacións da sociedade civil que defenden estes valores. Ademais, desta forma daríase continuidade á preocupación por este asunto máis aló desta lexislatura.
• Promoción de espazos sobre participación cidadá nos medios de comunicación públicos.
• Desarrollo de planes formativos de participación ciudadana en los programas de educación.
• Inclusión de medidas concretas sobre participación cidadá nos programas electorais locais, autonómicos e estatais.
• Promoción das organizacións sectoriais de participación cidadá na estrutura interna dos partidos.

TRABALLOS CITADOS - Expósito, E. (2013). Participación Cidadá no Ámbito Local. Unha Análise desde a Perspectiva Normativa. Recuperado o 15 de 12 de 2014, de http://www.aragon.es/estaticos/gobiernoaragon/organismos/institutoaragonesadministracionpublica/areas/03_revista_aragonesa_formacion/12%20Enriqueta%20Exp%C3%B3sito.pdf - Ganuza Fernández, E. (s.f.). A participación cidadá no ámbito local europeo. Recuperado o 15 de 12 de 2014, de Instituto de Estudos Sociais de Andalucía (CSIC): http://www.jerez.es/fileadmin/documentos/participacion_ciudadana/formacion_para_participacion/la_participacion_ciudadana_en_el_ambito_local_europeo_-_Ernesto_Ganuza.pdf - Rubio Núñez, R. (2014). Parlamentos Abertos. Tecnoloxía e Redes para a Democracia. Madrid: Cadernos do Congreso dos Deputados.

• Proposta 1: Crear un foro de diálogo permanente coa sociedade civil no marco da OGP en España A Alianza para o Goberno Aberto (OGP – Open Government Partnership) é unha iniciativa multilateral que busca que gobernos sexan máis transparentes, rendan contas e melloren a capacidade de resposta cara aos seus cidadáns. Isto require un cambio de normas e cultura para garantir un diálogo e colaboración xenuínos entre goberno e sociedade civil. Tanto a Declaración asinada polo Goberno de España de adhesión á OGP en 2011, como nos artigos de Gobernación da Alianza establecen que o Goberno de España debe crear un foro (ou identificar un existente) no cal apoiarse para compartir información sobre os avances, integrar un proceso participativo de seguimento ou de consulta durante a implementación, e onde poida participar a cidadanía e estar efectivamente representados os distintos actores relevantes ou afectados. O avaliador independente da OGP para España nos seus diferentes informes, criticou a inexistencia deste foro, que vicia o proceso desde o inicio, e recomendou a súa creación. Instamos o Goberno a crear de maneira inmediata un foro de diálogo permanente coa sociedade civil segundo o seu compromiso asumido na Declaración de adhesión á OGP en 2011 e nos artigos de Gobernación da mesma.
• Propuesta 2: Sistema de solicitudes de acceso a la información sencillo y rápido. La trasparencia de la actividad pública es uno de los pilares fundamentales del OGP. De hecho, tener una ley de acceso a información, un borrador o una provisión constitucional es un requisito para formar parte de esta alianza. Para lograr una mayor transparencia es imprescindible que los ciudadanos tengan acceso a la información pública a través de un sistema sencillo, rápido y que no exija para el acceso a la información más datos al solicitante que los estrictamente necesarios para acceder a la información, es decir: un nombre, la información a la que se quiere acceder y una dirección donde enviar la información. El procedimiento que ha creado el Gobierno, en concreto el Ministerio de la Presidencia, para ejercer el derecho a solicitar información es complejo, excluyente y lento. La ley de Transparencia 19/2013 establece en su artículo 17.2 que “la solicitud podrá presentarse por cualquier medio que permita tener constancia de la identidad del solicitante; la información que se solicita; una dirección de contacto, preferentemente electrónica, a efectos de comunicaciones; en su caso, la modalidad que se prefiera para acceder a la información solicitada”. Sin embargo, el Gobierno solo permite que se envíen las solicitudes de manera presencial, vía correo postal y de forma telemática a través del portal de la transparencia, excluyendo el uso del correo electrónico, y obligando a entregar el DNI o certificado electrónico para poder solicitar información. Estos requisitos están siendo un obstáculo para el ejercicio, de hecho, la Presidenta del Consejo de Transparencia y Buen Gobierno ha manifestado en varias ocasiones que debería revisarse este sistema para agilizar el proceso. Por ello, el III Plan de Acción de Gobierno Abierto de España debe incluir entre sus acciones a realizar durante su primer año de vigencia, el establecimiento de un sistema de solicitud de acceso a información sencillo y rápido, permitiendo enviar solicitudes a través del correo electrónico.
• Proposta 3: Mellora da Lei de transparencia en liña cos estándares internacionais. As Leis de acceso a información deben comprehensivas e garantir os niveis necesarios de transparencia que permitan a participación cidadá e a rendición de contas, elementos que son alicerces esenciais da OGP. A lei 19/2013 de transparencia, acceso á información e bo goberno de España sitúase na posición 70 de 100 países con leis de transparencia, obtendo 73 puntos, lonxe dos 150 que segundo o Global Access to Information Rating teñen as leis que garanten plenamente o dereito de acceso á información. O III Plan de Acción de Goberno Aberto debe incluír a modificación da Lei de Transparencia para que inclúa as seguintes melloras: 1) Recoñecemento do dereito de acceso á información como un dereito fundamental, 2) Ampliar o alcance da Lei a todas as institucións públicas, os tres poderes do estado, todas as empresas públicas e aquelas empresas privadas que xestionen servizos públicos. 3) Limitar as causas de inadmisión establecendo un sistema limitado, proporcional e sometido ás probas de dano e interese público. 4) Mellorar mecanismos de supervisión e sanción dando un maior peso ao Congreso dos Deputados no nomeamento do Presidente do Consello de Transparencia e outorgando a este último poder inspector e sancionador.
• Proposta 4: Establecer unha normativa que asegure a creación de información. A OGP ten entre os seus obxectivos impulsar medidas para que os cidadáns poidan ser máis partícipes no desenvolvemento das políticas públicas, así como a transparencia e rendición de contas delas institucións. Non é posible cumprir estes propósitos se o Goberno non crea a información necesaria para que os cidadáns poidan participar nos procesos de toma de decisión e para a rendición de contas das institucións públicas. O III Plan de Acción debe asegurar que ao final do seu período de dous anos de vixencia garántese a través dunha norma con rango de Lei que a información relevante para a rendición de contas é creada. Como mínimo debe garantirse que se crea: información de contacto institucional, a información relacionada con reunións, actas das reunións, listas de participantes nas reunións, os documentos recibidos por terceiros (incluíndo durante as reunións), informes de asesoría xurídica e xustificacións das decisións adoptadas.
• Proposta 5: Asegurar a publicación proactiva de información clave relacionada cos procesos de toma de decisións A OGP ten entre os seus obxectivos impulsar medidas para que os cidadáns poidan ser máis partícipes no desenvolvemento das políticas públicas, así como a transparencia e rendición de contas delas institucións. Para que os cidadáns poidan participar na toma de decisións é necesario que teñan un acceso sinxelo e rápido á información sobre as mesmas, para iso, debe publicarse de forma proactiva a información crave de todos os procesos de toma de decisións, tanto se se desenvolve unha consulta pública formal ou non. Ademais, debe garantirse que esta información se atopa facilmente localizable por parte dos cidadáns. Access Info Europe desenvolveu un estudo comparativo sobre a publicación proactiva en 21 procesos de toma de decisións en 11 países: os resultados para España conclúen que en ningún dos procesos analizados dispúñase da información mínima para que os cidadáns poidan entender e participar nos procesos de toma de decisións. O III Plan de Acción debe incluír a modificación da Lei de Transparencia para ampliar e detallar a información a publicar de forma proactiva. Como mínimo debe incluírse co suficiente grao de detalle: información de contacto, axendas ministeriais, actas das reunións, os documentos recibidos de terceiros, asesoramento xurídico, asesoramento sobre políticas e xustificacións das decisións adoptadas.
• Proposta 6: Redución dos prazos de resposta ás solicitudes de acceso a información. A OGP ten entre os seus obxectivos impulsar medidas para que os cidadáns poidan ser máis partícipes no desenvolvemento das políticas públicas, así como a transparencia e rendición de contas delas institucións. É esencial que a información se poña a disposición dos cidadáns de maneira oportuna para permitir que as partes interesadas dispoñan de tempo suficiente para participar na toma de decisións, tempo para revisar o material e para preparar achegas de calidade e enriquecer o proceso. Access Info Europe desenvolveu un estudo comparativo de solicitudes de acceso a información en 41 procesos de toma de decisións en varios países europeos e o tempo de resposta medio ás solicitudes de acceso a información de España foi de 29,3 días, lonxe dos 4,5 días de media de Finlandia e moi afastado dos prazos que pertinentes para facilitar a participación na toma de decisións. As autoridades públicas deben garantir que en todas as etapas dos procesos de toma de decisións a sociedade civil ten acceso á información necesaria para participar e que está nunha linguaxe clara e comprensible. Para iso, as solicitudes de información necesaria para participar deben ser respondidas canto antes e, indubidablemente, dunha co tempo suficiente para permitir tal participación. O II Plan de Acción debe incluír a modificación do artigo 20.1 da Lei de Transparencia para asegurar que os prazos de resposta das solicitudes de acceso a información permiten a participación da sociedade civil nos procesos de toma de decisións. Ademais, os prazos deben ser non superiores a 15 días e empezar a contar desde o día no que se envía a solicitude.
• Proposta 7: Adoptar unha regulación do lobby que garanta a transparencia e a participación na toma de decisións. Para cumprir cos obxectivos da OGP e que os cidadáns poidan ser máis partícipes no desenvolvemento das políticas públicas, así como impulsar a transparencia e rendición de contas das institucións, é imprescindible adoptar unha regulación transparente do lobby que permita saber como se toman as decisións públicas, quen intervén e en base a que criterios. En España xa hai algunhas institucións como a Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia que crearon un Rexistro de Grupos de Interese durante 2015 e varios Gobernos Autonómicos e locais, como o Concello de Madrid. Con todo, os únicos plans da pasada lexislatura a nivel nacional referíanse a regular o lobby a nivel do Congreso dos Deputados; isto é totalmente insuficiente. Esta ausencia de regulación a nivel nacional está a dar lugar á proliferación de regulacións con diferentes requisitos e formatos que van a complejizar a transparencia desta actividade. É urxente que se regule de forma ampla e comprehensiva e transparente o lobby. Unha regulación transparente do lobby debería estar en liña cos Estándares Internacionais para a Regulación do lobby que son o resultado de dous anos de traballo conxunto da sociedade civil, impulsado por Access Info Europe, Open Knowledge, Sunlight Foundation e Transparencia International. Para iso, o III Plan de Acción de Goberno Aberto debe crear durante o seu primeiro ano de vixencia unha regulación do lobby que polo menos inclúa os seguintes puntos:

1. Creación dun Rexistro do Lobby obrigatorio que conteña a suficiente información sobre os lobistas. Para que un rexistro de lobby sexa realmente eficaz debe ser obrigatorio e aplicarse a todas aquelas persoas (física ou xurídica) que queiran influír nos procesos de toma de decisión pública, así mesmo debe cubrir a todas as persoas do sector público con responsabilidade na toma de decisións non limitarse aos representantes públicos xa sexa a nivel do poder executivo ou do poder lexislativo.
• O rexistro de lobby debe conter como mínimo información sobre: ou a identidade dos lobistas ou o obxecto das actividades de lobby e os resultados buscados ou o beneficiario final das actividades de lobby (cando sexa relevante) ou a institución destinataria e/ou o cargo público implicado ou o tipo e a frecuencia das actividades de lobby ou toda documentación de referencia intercambiada cos cargos públicos ou gastos de lobby, incluídos gastos en especie (calculados conforme a criterios preestablecidos, de ser necesario en rangos de custo) ou fontes de financiamento, por cliente e por dossier ou todo tipo de contribucións políticas, mesmo en especie ou cargos públicos ocupados anteriormente pola persoa e/ou os seus familiares ou fondos públicos recibidos
• La información publicada debe ser plenamente accesible por la sociedad civil, y debe estar constantemente actualizada.

2. Establecer un sistema de sancións. Para que este rexistro sexa efectivo debe establecerse a prohibición por parte dos traballadores públicos de reunirse con persoas que non están inscritas no rexistro e o establecemento de sancións ante vulneracións da Lei.

3. Crear un código de conduta para os lobistas. As institucións públicas competentes deberían redactar, en colaboración con lobistas e sociedade civil, un código de conduta para os grupos de interese.

• Proposta 8: Impulso de datos abertos O terceiro Plan de Acción debe incluír entre as súas medidas:

1. Establecer la obligación para todas las instituciones públicas de usar formatos abiertos que permitan la reutilización de la información pública de manera libre y sin restricciones.

2. A mellora no proceso de identificación das bases de datos das Administracións Públicas. Este proceso será realizado de forma conxunta xunto con as asociacións de empregados públicos, ONG e outras organizacións da sociedade civil para definir prioridades sectoriais e asegurar que os datos relevantes para a sociedade atópanse en formatos abertos.

• Proposta 9: Establecer un control sobre as “portas giratorias”. Ademais de crear un rexistro de lobbys e de publicar as declaracións de conflitos de intereses é fundamental establecer períodos de arrefriado e esixir que se respecten. As voltas que dan as portas giratorias poden ter impactos problemáticos no proceso de toma de decisións, en concreto hai dúas situacións conflitivas que poden xurdir. A primeira sería aquela na que o funcionario público que traballou no pasado e/ou espera traballar no futuro nunha empresa privada, podería tomar decisións máis favorables cara aos intereses do sector privado, para mellorar as súas oportunidades persoais, por amizade ou por desenvolver os seus contactos, en detrimento de, por exemplo, os intereses de representantes da sociedade civil e cidadáns ou do propio interese público. A segunda sería aquela en que as empresas de lobby poden aproveitar os contactos adquiridos polos seus novos empregados nos seus antigos traballos públicos: funcionarios públicos, que recentemente deixaron o seu cargo, convértense nun gran recurso para as empresas que se dedican a presionar durante os procesos lexislativos-teñen un coñecemento privilexiado do sistema e coñecen persoalmente ás persoas que forman parte do mesmo e responsables de tomar as decisións definitivas. Esta conexión privilexiada pasa a mans dos intereses privados ao contratarlles e dana fortemente o equilibrio de influencias. Estes problemas e os seus posibles impactos negativos na lexitimidade da toma de decisións públicas non son suficientes para prohibir o fluxo de empregados entre os sectores privado e público. De feito, é importante que as institucións públicas teñan a posibilidade de contar coa experiencia e o coñecemento de expertos que se formaron no sector privado, tanto en campos especializados como na xestión e dirección de empresas. Mediante a fixación dun período de arrefriado mínimo polo cal ex cargos públicos non poidan exercer funcións de lobistas durante un tempo determinado sobre os asuntos que xestionaban desde o público. O III Plan de Acción de Goberno Aberto debe incluír medidas que aseguren que os períodos de arrefriado establecidos na Lei 3/2015, do 30 de marzo, reguladora do exercicio do alto cargo da Administración Xeral do Estado cúmprense e debe dotar da forza e independencia necesaria á Oficina de Conflitos de Intereses.
• Proposta 10: Crear un sistema de protección para os funcionarios que revelen casos de corrupción dentro das administracións públicas As medidas de impulso da transparencia e rendición de contas das institucións son parte esencial da OGP. Entre estas medidas débense establecer canles para que os funcionarios poidan revelar casos de corrupción, malas prácticas ou mala xestión no goberno e á vez unha serie de proteccións para aqueles que dean a alarma, sen importar a forma que elixan para facer público (de maneira interna ou a través da prensa). Os mecanismos de protección son esenciais para que as persoas que estean dispostas a denunciar casos de corrupción facer sen medo a represalias. Por iso debe existir un mecanismo legal para protexer aos que revelen malas prácticas nas institucións públicas. Estes mecanismos son complementarios ás leis de acceso á información xa que establecen unha vía extraordinaria de acceso á información para os casos nos que o sistema establecido na lei falle. O III Plan de Acción, durante o seu segundo ano de vixencia, debe contemplar a aprobación dunha norma de protección do denunciante de delitos de corrupción que estea en liña con: os estándares internacionais como os requisitos para a protección de denunciantes na Convención das Nacións Unidas contra a Corrupción (2003), as recomendacións sobre protección do denunciante do Informe do Relator Especial sobre a promoción e protección do dereito á liberdade de opinión e de expresión de Nacións Unidas David Kaye (2015), a Recomendación de 2009 para combater o suborno de servidores públicos estranxeiros en transaccións comerciais internacionais da OCDE (Recomendación anticohecho), a Recomendación de 1998 para a mellora do código ético no servizo público da OCDE, e os convenios do Consello de Europa de Dereito civil e Dereito penal sobre a corrupción (1999), así como a Recomendación (2014)7 do Consello de Europa sobre a protección de denunciantes.

• Para vincular a xestión documental no marco do desenvolvemento do goberno aberto e en reposta aos compromisos de España coa Alianza, sería conveniente que o III Plan de Acción do Goberno Aberto incluíse un español presentase un compromiso sobre xestión documental e de arquivos para a transparencia. Deberían ser os profesionais especialistas en arquivo e xestión de documentos quen recomendasen que políticas en xestión de documentos, aliñadas coas políticas de transparencia das institucións, deberían implementarse como desenvolvemento deste Plan.
• ACHEGAS PUBLICIDADE PASIVA polo que é necesario que o III Plan de Acción de Goberno Aberto inclúa medidas para que o dereito de acceso á información pública sexa recoñecido como dereito fundamental. Tamén, é necesario incluír como prioridade a ratificación do Convenio do Consello de Europa sobre acceso aos documentos públicos de 2009. Os límites ou excepcións ao exercicio do dereito de acceso seguen sendo moi numerosos, amplos e ambiguos.

• Incluír un amplo programa de formación sobre os dereitos dos cidadáns a unha administración e un goberno eficientes, transparentes, obxectivos e respectuosos coa lei e como exercitalos. A formación haberíase de dar en todos os niveis educativos desde secundaria ata a universitaria, e como formación a todos os funcionarios, asociacións e colectivos que constitúen a sociedade civi, e na medida do posible, a toda a sociedade civil mediante avisos públicos e publicidade activa.

A partir do proceso aberto á participación polo Ministerio da Presidencia, Oficina para a execución da reforma da Administración, para realizar achegas ao III Plan de Goberno Aberto preséntanse as seguintes contribucións.

• Achega 1. Transparencia. Desafío. Integrar e implementar políticas en materia de transparencia e acceso á información pública, en todos os niveis da Administración Pública de España, de acordo con a normativa europea e estatal. Relevancia. Acceso á información pública, do dereito a saber ao dereito a entender. Sistematización da información centralizada (Sistema Nacional de Publicidade de Subvencións, Publicación do Período Medio de Pago das Entidades Locais, outros). Ambición. Construír confianza: o valor público da transparencia na sociedade da información e o coñecemento. Metas. Valor público xerado polo desenvolvemento e implementación de políticas en materia de transparencia: traspasar as fronteiras da publicidade activa e pasiva para facilitar mediante modelos de xestión intelixente e proactiva información pública accesible e comprensible.
• Achega 2. Cultura de Goberno Aberto. Desafío. Alcanzar unha cultura de transparencia e innovación sólida dentro do paradigma establecido polo Open Government Partnership. Relevancia. Participación cívica, asumir os principios do Open Government Partnership e fortalecer unha cultura pública aberta e transparente nas Entidades Locais. Ambición. Colaboración de gobernos multi-nivel. Fortalecer as capacidades das persoas ao servizo da Administración. Incremento das competencias e capacidades do persoal. Promoción dunha cultura interna de Goberno Aberto e a transparencia nas Entidades Locais. Crear un “laboratorio” de Goberno Aberto no ámbito do Open Government Partnership a disposición da “bancada de pioneiros”, “bancada de líderes” e outras experiencias locais. Metas. Fortalecemento de competencias cívicas (contexto cultural, participación, colaboración). Implicación de cidadáns, políticos e técnicos nos procesos de apertura e cambio da Administración (volume anual de ideas achegadas, % de propostas de mellora implementadas a nivel técnico). Consolidar o nivel de cumprimento de principios e políticas de Goberno Aberto nas Entidades Locais (co-avaliación por parte de todos os actores implicados).
• Achega 3. Alianzas multi-nivel e traballo en rede. Desafío. Integrar a participación e colaboración de gobernos multi-nivel e outros actores sociais mediante innovacións TIC como a Wiki ou plataformas como DemocracyOS, entre outros. Relevancia. Tecnoloxías e innovación para a transparencia e a rendición de contas. Ambición. Impulsar alianzas en todos os niveis de goberno que queiran asumir os principios do Open Government Partnership, estas alianzas permitirán abordar políticas e estratexias en materia de Goberno Aberto en todos os niveis de xestión. Para a súa consecución, débense fomentar as condicións necesarias para desenvolver e implementar experiencias abertas e colaborativas como a Wiki (véxase WikiGob de Novagob). Deseñar participativamente esta estratexia global fomentando o empoderamiento de todos os actores crave. Proxectar o valor xerado desta alianza ás Entidades Locais. Metas. Xerar redes de participación e colaboración que favorezan a adaptación de técnicas e métodos innovadores de xestión pública baseados no coñecemento aberto e a intelixencia colectiva. Medición do impacto do valor xerado pola alianza (co-definición de indicadores por gobernos multi-nivel).

• PROPOSTAS FEMP PARA III PLAN DE ACCIÓN OGP ESPAÑA O Goberno Aberto sitúa á cidadanía no centro da acción e entende que é unha das claves das administracións públicas do futuro. Para avanzar nos seus principios e nos intereses da Alianza para o Goberno Aberto nun país cunha estrutura territorial multinivel como é España entendemos que o III Plan debería tomar en consideración o ámbito local incorporando un compromiso de actuación específico para o ámbito local e, complementariamente, estratexias de despregamento e colaboración coas entidades locais noutros compromisos. En materia de goberno aberto España enfróntase a retos globais e a retos propios. Para abordalos débese atender ao camiño emprendido hai unha década en relación a políticas de bo goberno, tomar en consideración o modelo que está a desenvolver actualmente, contar cos actores que están a promover este modelo, e favorecer a creación dunha estratexia a nivel estatal que incorpore á cidadanía, os gobernos locais e as rexións. Os compromisos de goberno aberto han de chegar á maioría dos cidadáns. Recoñecendo isto, os Plans de Acción Nacional deberían incluír cada vez máis medidas e accións de apoio por parte dos gobernos locais. Son numerosas as iniciativas que necesitan dunha perspectiva multinivel e xa se están producindo pero, ademais, a propia natureza do noso estado descentralizado, debería levarnos a abordar unha estratexia de goberno aberto multinivel que a medio prazo poida converterse nunha política de estado e nun referente internacional. A administración aberta debe ser un eixo fundamental cuxos principais promotores e impulsores deben ser aqueles que compoñen a administración, tanto políticos como empregados públicos.

Desde a FEMP facémonos eco e compartimos tanto as recomendacións do Mecanismo Independente de Avaliación (IRM) e expresamos a importancia das dúas que especificamente concirnen a unha estratexia de coordinación multinivel:

Primeiro IRM 2012-2013-Recomendación 2 “O novo Plan de Acción debe ser de España, e debe implicar a España no seu conxunto. Trátase en definitiva de clarificar o ámbito territorial dos compromisos, e de “redefinir o eixo troncal do plan” para transformalo “dunha visión desde dentro cara a un enfoque integral cara a fóra”. A estratexia integral para deseñar o novo Plan de Acción significa que non debe entenderse como “aquilo que debe facer o Goberno ou a administración Xeral do Estado (AGE)” en materia de goberno aberto, senón como “aquilo que tanto cidadanía como o goberno en (os seus distintos niveis) decidiron conxuntamente realizar para achegar o goberno (de nova conta en todos os seus niveis) aos cidadáns, co fin de facer máis transparente e participativo”. “……..sen deixar de lado o papel fundamental que xoga a dimensión local, pois segundo recóllese expresamente a Lei de Bases de Réxime Local (Art. 1.1) os municipios “son entidades básicas da organización territorial do Estado e canles inmediatas de participación cidadá nos asuntos públicos, que institucionalizan e xestionan con autonomía os intereses propios das correspondentes colectividades.”

Segundo IRM 2014-2015-Recomendación 1 “Conformación dun órgano de interlocución e de coordinación intergobernamental para articular as estratexias e accións de goberno aberto que xurdan en España. Deberá contar con representación dos órganos de participación subnacional, a participación das Organizacións do Sector Civil e a cidadanía no proceso de toma de decisións. Debe permitir analizar os esforzos nacionais en goberno aberto e articular as estratexias de participación con outras en marcha de open data, da información solicitada polos cidadáns a ser suxeito de publicidade activa, as estratexias de RISP e outras máis vinculadas coa participación, a transparencia proactiva, o control social e a rendición pública de contas”.

A Federación Española de Municipios e Provincias é a entidade máis representativa do ámbito local español e desprega a súa actividade a través de Comisións, compostas por responsables políticos apoiados por técnicos especializados, e redes de cidades. A través das actividades da Comisión de Modernización, Participación Cidadá e Calidade e Comisión de Sociedade da Información e Tecnoloxía e da Rede de Entidades Locais pola Transparencia e a Participación Cidadá, desde hai tempo véñense acometendo de forma estable actuacións para a sensibilización nos principios do Goberno Aberto, o apoio a iniciativas pioneiras e o seguimento do programa piloto da Alianza polo Goberno Aberto para os gobernos subnacionales. Entendemos que estas actuacións merecen ser recollidas e impulsadas polo III Plan e que poden formularse seguindo a lóxica “smart”, é dicir, formulando obxectivos específicos, medibles, alcanzables, responsables e con tempos. Federación Española de Municipios e Provincias ( FEMP) 14/09/2016

• Posta en marcha dun Observatorio de Goberno Aberto. Do mesmo xeito que na actualidade existe un Observatorio de Accesibilidade Web (OAW) xestionado polo MINHAP, a proposta diríxese á creación dun observatorio de goberno aberto. Entre as posibles accións que podería pór en marcha o observatorio temos:

- Identificar as accións e proxectos en materia e opengov en España facetados polos diferentes criterios: público ou privado, nivel de admon, tipo,

- Establecer un seguimento sobre as accións e os seus obxectivos.

- Centralizar información sobre noticias, eventos.

- Servir de repositorio de ferramentas e documentación.

- Establecer unha metodoloxía de medición e valoración.

- Desenvolvemento dun scoreboard de medición.

• Converxencia entre as iniciativas open data e transparencia. Aínda que a actual lei 19/2013 establece que a publicación activa debe cumprir principios de interoperabilidade e reutilzación, a publicación non se fai mediante open data. A mellora do portal da transparencia para incorporar open data como outra posibilidade de descarga de contido, ademais de apoiar o cumprimento da propia redacción da lei, daría impulsa ao capítulo open data.
• Directorio de Open Assets. Na actualidade figuran separados os diferentes activos abertos que as adminstraciones e/ou empresas publican. Aglutinar nun único repositorio os diferentes activos "open" xunto con as relacións que poden existir entre eles axudaría non só a unha mellor "encontrabilidad" dos recursos senón tamén a unha mellor reutilización dos mesmos. Referímonos: * Datos: Open data * Programas: Open source * Cursos: Massive open en liña course * Investigación: Open research * Hardware: Open Hardware ...
• Rexistro nacional de lobbys ou grupos de interese. Do mesmo xeito que existe un rexistro europeo deste tipo, proponse a posta en marcha dun rexistro nacional obrigatorio que evite os problemas que na actualiadad presenta o europeo sobre a fiabilidade dos datos que inclúe.

• O artigo 5 da Lei 37/2007 establece que “as Administracións e organismos do sector público facilitarán os seus documentos en calquera formato ou lingua preexistente, pero tamén procurarán, sempre que iso sexa posible e apropiado, proporcionalos en formato aberto e legible por máquina”. Esta preferencia polos formatos reutilizables reitérase na Lei 19/2013. En múltiples casos recibiuse a información en formato PDF e mesmo como PDF “impreso como imaxe”, isto é, imposibilitando a selección e copia de texto desde o ficheiro PDF. Salvo nos casos nos que os arquivos PDF proceden do escaneado de documentos en papel, os PDFs xéranse desde outras aplicacións que permiten gardar a información dunha maneira reutilizable (p. ex. Microsoft Word, Excel, etc.…). É dicir, o paso a PDF é moi habitualmente innecesario. Por pór un exemplo real: solicitados certos datos que figuraban nunha folla de cálculo, a Administración proporcionou unha táboa impresa nun PDF. A información xa se atopaba en formato reutilizable e moi facilmente poderíase proporcionar o arquivo orixinal ou se poderían gardar os datos relevantes en formato CSV, por exemplo. Mesmo nos casos que houbese dúbidas sobre cal é o formato preferido polo solicitante, poderíanse proporcionar en formato PDF e en formato reutilizable, xa que non supón un custo engadido. Por tanto, sería desexable que desde a Administración potenciásese o uso dos formatos reutilizables, usándoos sempre que estean dispoñibles, tanto para as solicitudes de información como para a publicación activa. É salientable que noutros países xa é habitual a publicación simultánea en varios formatos (en PDF e en formato reutilizable).